Lịch sử Câu lạc bộ West Ham United: Học viện bóng đá trứ da…

Lịch sử Câu lạc bộ bóng đá West Ham United là câu chuyện về một đội bóng có bản sắc độc đáo, gắn liền với tầng lớp lao động ở phía Đông London và một triết lý bóng đá tấn công đẹp mắt. Nổi danh với biệt hiệu "Học viện Bóng đá" (The Academy of Football), West Ham đã sản sinh ra những huyền thoại của bóng đá Anh, chinh phục các danh hiệu cao quý ở cả đấu trường quốc nội và châu Âu, để lại một di sản bền vững trong lòng người hâm mộ.

Khởi nguồn từ xưởng đóng tàu (1895–1900)

Nguồn gốc của West Ham United bắt đầu từ năm 1895, khi Arnold Hills, giám đốc của xưởng đóng tàu và luyện kim Thames Ironworks, quyết định thành lập một đội bóng cho công nhân của mình. Đội bóng được đặt tên là Thames Ironworks F.C. Mục đích ban đầu là để cải thiện mối quan hệ giữa ban quản lý và người lao động, cũng như mang lại một hoạt động giải trí lành mạnh.

Đội bóng nhanh chóng gặt hái thành công ở các giải đấu địa phương. Dưới sự dẫn dắt của Francis Payne (thư ký CLB) và cầu thủ kiêm huấn luyện viên Syd King, Thames Ironworks F.C. đã vô địch London League vào năm 1897 và sau đó là Southern League Division Two vào năm 1899, giành quyền lên chơi ở hạng đấu cao nhất của giải này.

Đáng chú ý, vào tháng 6 năm 1900, Arnold Hills quyết định giải thể đội bóng của công ty và tái thành lập nó như một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp độc lập, mở cửa cho các cầu thủ không phải là công nhân của xưởng. Quyết định này đã khai sinh ra một cái tên mới, đại diện cho cả khu vực rộng lớn hơn.

Sự ra đời của West Ham United và những năm đầu (1900–1950)

Vào ngày 5 tháng 7 năm 1900, West Ham United Football Club chính thức được thành lập. CLB tiếp tục thi đấu ở Southern League Division One và chuyển đến sân nhà mới Memorial Grounds. Bốn năm sau, vào năm 1904, họ lại di chuyển đến một sân vận động sẽ trở thành ngôi nhà biểu tượng của mình trong hơn một thế kỷ - Boleyn Ground, hay còn được biết đến với cái tên Upton Park.

Dưới sự dẫn dắt của HLV Syd King, người đã gắn bó với CLB từ lúc còn mang tên là Thames Ironworks, West Ham được chấp nhận là thành viên của Football League vào năm 1919, tham gia giải hạng Hai (Second Division). Họ giành quyền thăng hạng lên First Division lần đầu tiên vào năm 1923.

Mùa giải đó cũng chứng kiến một cột mốc lịch sử khác khi West Ham lọt vào trận chung kết FA Cup đầu tiên, được biết đến với tên gọi "White Horse Final" (Chung kết Ngựa Trắng).

Đây là trận chung kết FA Cup đầu tiên được tổ chức tại Sân vận động Wembley mới xây. Sức nóng của cuộc đối đầu đã thu hút rất đông khán giả kéo đến sân Wembley, khiến cho tình trạng hỗn loạn và khó kiểm soát xảy ra trước cả khi trận đấu bắt đầu. Có khoảng 200.000 người (gấp đôi sức chứa của sân) tìm cách vào sân, dẫn đến việc lực lượng cảnh sát phải can thiệp để đảm bảo trật tự.

Về sau, màn so tài này được nhắc đến với biệt hiệu "White Horse Final" (Chung kết Ngựa Trắng), nhằm gợi nhớ lại hình ảnh của một cảnh sát cưỡi ngựa trắng tên là George Scorey, người đã dùng ngựa của mình để giải tán đám đông và mở đường cho các cầu thủ ra sân. Ngựa trắng của ông trở thành biểu tượng của trận đấu, và hình ảnh này đã ghi dấu ấn sâu sắc trong lịch sử bóng đá Anh. Chính vì vậy, "White Horse Final" là cách gọi đặc biệt được dùng để chỉ trận chung kết này.

Về phần West Ham, mặc dù để thua Bolton Wanderers với tỷ số 0-2, sự kiện này đã giúp tên tuổi của họ được biết đến rộng rãi hơn trên toàn quốc.

Sau mùa giải này, CLB trụ lại ở giải hạng Nhất thêm một khoảng thời gian trước khi xuống hạng vào năm 1932. Họ đã trải qua hơn hai thập kỷ tiếp theo ở giải hạng Hai, một giai đoạn tương đối trầm lặng bị gián đoạn bởi Thế chiến thứ hai.

"Học viện Bóng đá" và Kỷ nguyên vàng (1950–1981)

Giai đoạn thành công và định hình bản sắc rõ nét nhất của West Ham bắt đầu từ những năm 1950. Dưới sự quản lý của Ted Fenton, CLB bắt đầu xây dựng một triết lý bóng đá tấn công, chú trọng vào kỹ thuật và sự phát triển của các tài năng trẻ. Đây là nền móng cho sự ra đời của "Học viện Bóng đá".

Năm 1958, West Ham trở lại First Division sau 26 năm. Nhưng sự chuyển mình chỉ thực sự đến khi Ron Greenwood được bổ nhiệm làm HLV trưởng vào năm 1961. Greenwood đã hoàn thiện triết lý của Fenton, tạo ra một thế hệ vàng với những cầu thủ huyền thoại được đào tạo từ chính CLB, bao gồm ba nhà vô địch World Cup 1966, đội trưởng Bobby Moore, tiền đạo Geoff Hurst và tiền vệ Martin Peters.

Dưới thời Greenwood, West Ham đã giành được những danh hiệu lớn đầu tiên khi vô địch FA Cup 1964 bằng việc đánh bại Preston North End 3-2 trong trận chung kết. Một năm sau đó, họ giành được European Cup Winners' Cup (Cúp C2 châu Âu) nhờ chiến thắng 2-0 trước 1860 Munich tại Wembley, với cả hai bàn thắng được ghi bởi Alan Sealey. Đây là đỉnh cao vinh quang của CLB trên đấu trường châu lục.

Thành công của West Ham còn được khẳng định ở cấp độ đội tuyển quốc gia khi Moore, Hurst và Peters đóng vai trò then chốt trong chức vô địch World Cup 1966 của đội tuyển Anh. Hurst đã lập một hat-trick trong trận chung kết, một kỳ tích vô tiền khoáng hậu cho đến khi Kylian Mbappe làm được điều tương tự ở trận thua 3-4 của Pháp trước Argentina tại World Cup 2022.

Sau khi Greenwood chuyển lên làm HLV trưởng đội tuyển Anh, trợ lý của ông là John Lyall tiếp quản và tiếp nối di sản thành công. Lyall đã dẫn dắt West Ham giành thêm một chức vô địch FA Cup vào năm 1980, khi họ, với tư cách là một đội đang chơi ở Second Division, đã gây chấn động khi đánh bại Arsenal 1-0 trong trận chung kết. Bàn thắng duy nhất được ghi bởi Trevor Brooking.

"The Boys of 86" và giai đoạn bất ổn (1981–2016)

Mùa giải 1985–86, dưới sự dẫn dắt của John Lyall, West Ham đã có thành tích tốt nhất trong lịch sử giải vô địch quốc gia. Với bộ đôi tiền đạo Tony Cottee và Frank McAvennie, đội bóng được mệnh danh là "The Boys of '86" đã cạnh tranh sòng phẳng cho chức vô địch và cuối cùng kết thúc ở vị trí thứ ba, một thành tích cho đến nay vẫn chưa được lặp lại.

Tuy nhiên, sau đỉnh cao đó, CLB bước vào một thời kỳ bất ổn, liên tục lên và xuống hạng giữa hai giải đấu cao nhất.

Những năm 1990 và 2000 chứng kiến sự xuất hiện của một thế hệ tài năng mới từ học viện đội bóng, bao gồm Rio Ferdinand, Frank Lampard, Joe Cole và Michael Carrick, nhưng CLB đều không thể giữ chân họ. Về sau cả Ferdinand, Lampard, Cole và Carrick đều đạt được thành công khi chuyển đến các đội Big Four thời điểm đó. 

Dưới thời HLV Alan Pardew, West Ham lọt vào trận chung kết FA Cup 2006 và chỉ chịu thua Liverpool sau loạt sút luân lưu trong màn so tài được xem là một trong những trận chung kết kịch tính nhất lịch sử giải đấu.

Kỷ nguyên mới tại Sân vận động London và vinh quang châu Âu trở lại (2016–nay)

Năm 2016, West Ham đưa ra một quyết định lịch sử khi chia tay ngôi nhà đã gắn bó cùng họ 112 năm, Upton Park để chuyển đến Sân vận động London, sân vận động chính của Thế vận hội Mùa hè 2012. Cuộc chuyển giao này gây ra nhiều tranh cãi nhưng được kỳ vọng sẽ mở ra một kỷ nguyên mới về tài chính và tham vọng cho CLB.

Những mùa giải đầu tiên ở sân nhà mới khá khó khăn, nhưng sự xuất hiện của HLV David Moyes vào cuối năm 2019 đã mang đến giai đoạn ổn định và thành công. Moyes đã xây dựng một đội hình kỷ luật, mạnh mẽ và hiệu quả.

Thành quả đã đến ở mùa giải 2022–23, khi West Ham làm nên lịch sử một lần nữa trên đấu trường châu Âu. Họ đã giành chức vô địch UEFA Europa Conference League sau khi đánh bại Fiorentina 2-1 trong trận chung kết tại Prague. Bàn thắng quyết định của Jarrod Bowen ở phút 90 đã chấm dứt 43 năm chờ đợi một danh hiệu lớn của CLB, mang lại niềm vui vỡ òa cho người hâm mộ.

Sau khi HLV David Moyes chia tay West Ham, đại diện phía Đông London gặp nhiều khó khăn sau đó và hiện đang nỗ lực tìm lại phong độ dưới sự dẫn dắt của cựu HLV Brighton, Graham Potter.

Bản sắc Câu lạc bộ

Màu áo truyền thống của West Ham là màu rượu vang (claret) và xanh da trời (sky blue). Biệt danh chính của họ là "The Hammers" (Những chiếc búa) hoặc "The Irons" (Sắt thép), bắt nguồn từ tên gọi ban đầu Thames Ironworks, tập thể của những công nhân đóng tàu. Logo của CLB hiện tại cũng mang hình những chiếc búa, đại diện cho nguồn gốc và cũng thể hiện rõ nét biệt hiệu của đội bóng.

Kình địch lớn nhất của West Ham trong khu vực là Millwall. Mối thù này, được gọi là Dockers derby, bắt nguồn từ sự cạnh tranh giữa các công nhân đóng tàu đối địch ở hai bên bờ sông Thames và là một trong những trận derby khốc liệt nhất nước Anh.

Ngoài ra, West Ham còn có sự kình địch với các đội bóng khác như Tottenham Hotspur hay Sheffield United. Với Tottenham, mối hiềm khích xảy ra không chỉ vì 2 CLB đều có trụ sở ở London mà còn bởi những cầu thủ từng đầu quân cho cả 2 đội như Michael Carrick, Martin Peters, Paul Allen, Jermain Defoe hay Scott Parker. Trong khi đó, mâu thuẫn với Sheffield United đến ở mùa giải 2006-2007 khi thương vụ chuyển nhượng gây tranh cãi với Carlos Tevez nổ ra và cầu thủ người Argentina trở thành nhân tố quan trọng giúp The Hammers trụ hạng, đồng thời đẩy Sheffield phải rớt xuống Championship.

Tổng quan thông tin CLB West Ham United

• Tên đầy đủ: West Ham United Football Club

• Biệt danh: The Hammers, The Irons

• Năm thành lập: 1895 (với tên Thames Ironworks F.C.)

• Sân vận động: Sân vận động London

• Sức chứa: 62,500

Danh hiệu chính:

• Cúp FA: 3

  • 1963–64, 1974–75, 1979–80

• UEFA European Cup Winners' Cup (Cúp C2): 1

  • 1964–65

• UEFA Europa Conference League: 1

  • 2022–23

• UEFA Intertoto Cup: 1

  • 1999

• Siêu cúp Anh (FA Charity Shield): 1

  • 1964

👉 Xem thêm:

HLV West Ham tiết lộ lý do Wan-Bissaka thăng hoa sau khi rời Man Utd

Lý do triều đại của Lopetegui tại West Ham sụp đổ