CHÍNH THỨC! Champions League đổi luật sân nhà vòng knock-out

Hồi tháng 5, UEFA tiết lộ rằng từ mùa này, địa điểm thi đấu lượt về vòng tứ kết và bán kết sẽ không còn được quyết định ngẫu nhiên mà dựa vào “thành tích xứng đáng”. Lý tưởng mà nhiều CLB và CĐV chờ đợi là đội nào xếp hạng cao hơn sẽ được đá lượt về trên sân nhà. Ví dụ, đội đứng thứ 3 gặp đội đứng thứ 15 thì đương nhiên thứ 3 sẽ có lợi thế.

Nhưng thực tế, UEFA chỉ áp dụng “quyền ưu tiên” này cho nhóm CLB xếp từ 1 đến 4. Cụ thể, các đội hạt giống 1-4 sẽ chắc chắn đá lượt về trên sân nhà ở vòng 1/8 và tứ kết – nếu họ vượt qua được vòng trước đó. Tới bán kết, chỉ hai đội đầu bảng mới được bảo đảm quyền ưu tiên này.

Một chi tiết còn dễ gây tranh cãi hơn. Cụ thể, nếu một đội hạt giống 1-4 bị loại, đội hạ họ sẽ “kế thừa” luôn quyền sân nhà. Điều này từng khiến Arsenal bức xúc mùa trước. Họ xếp thứ 3 nhưng phải đá bán kết lượt về trên sân PSG – đội chỉ xếp thứ 15.

Lý do là PSG loại Liverpool (đứng số 1) nên nghiễm nhiên hưởng quyền ưu tiên mà Liverpool để lại. Dưới luật mới, tình cảnh oái oăm này vẫn sẽ tái diễn.

Nhiều ý kiến cho rằng quy định kiểu “truyền ngôi” như vậy tạo ra bất công. Các đội xếp thứ 3, 4 dù nỗ lực cả mùa cũng không thể tự định đoạt quyền đá sân nhà ở bán kết. Cơ hội đó sẽ thuộc về nhóm đầu bảng hoặc những đội ngoài top 8 loại được hạt giống lớn. Một nghịch lý khác là top 7, 8, thậm chí các thứ hạng 9, 10, 15, 16, 17, 18, 23, 24… vẫn có thể giành suất ưu tiên sân nhà bán kết – còn thứ 3, thứ 4 thì không.

So sánh với mô hình play-off của các môn thể thao Mỹ, sự khác biệt càng rõ. Các giải như NBA hay NFL thường sắp xếp lại thứ tự hạt giống sau mỗi vòng để đảm bảo đội xếp hạng cao được hưởng lợi thế tối đa. UEFA thì ngược lại. Họ duy trì “bảng xếp hạng ưu tiên” cố định, biến giai đoạn League Phase thành cuộc đua mà phần thưởng không trọn vẹn.

Luật mới cũng được áp dụng đồng bộ cho Europa League, Conference League và Champions League nữ. Dưới góc độ Arsenal, quy định này chỉ giúp họ “có lợi” nếu chạm trán các đối thủ hạng 11 trở xuống ở tứ kết.

Ví dụ mùa trước, Arsenal phải đá lượt về với Real Madrid (xếp 11) tại Bernabeu. Mùa này, nếu kịch bản lặp lại, họ sẽ được ưu tiên đá sân nhà nhờ xếp thứ 3.

Một trường hợp điển hình khác là Barcelona (xếp thứ 2) gặp Inter (thứ 4). Dưới luật cũ, Inter được đá lượt về trên sân nhà nhờ bốc thăm may mắn, góp phần vào thành tích xuất sắc loại Barcelona. Nhưng luật mới đảm bảo Barcelona sẽ nắm chắc quyền này, qua đó đá sân nhà lượt về.

Không ít CLB tỏ ra nghi ngờ rằng liệu UEFA có thực sự làm “sân chơi” minh bạch hơn hay chỉ mở thêm cánh cửa cho bất công? Chắc chắn, câu chuyện ưu thế sân nhà ở Champions League mùa 2025/26 sẽ còn là chủ đề gây tranh luận dài dài.