Club World Cup châm ngòi cuộc chiến sức khỏe cầu thủ

Bóng đá hiện đại đang đứng trước một cuộc xung đột nội bộ gay gắt, âm ỉ có nguy cơ bùng nổ và định hình lại tương lai của môn thể thao vua. Vấn đề cốt lõi không nằm ở chiến thuật hay công nghệ, mà ở một khía cạnh cơ bản nhất: lịch thi đấu.

Một lịch trình ngày càng phình to, bão hòa đến mức vắt kiệt sức lực của các cầu thủ, đang đẩy các bên liên quan vào một cuộc đối đầu không khoan nhượng.

Các hiệp hội cầu thủ ngày càng lên tiếng mạnh mẽ, các cơ quan quản lý như FIFA cố gắng xoa dịu bằng lợi ích kinh tế, trong khi các giải đấu quốc nội kiên quyết bảo vệ vị thế của mình. Đây là cuộc chiến vì linh hồn của bóng đá, nơi sức khỏe của vận động viên và lợi ích thương mại đang va chạm trực diện.

1 - Giọt nước tràn ly

Ngòi nổ cho cuộc khủng hoảng hiện tại chính là giải đấu FIFA Club World Cup 2025. Đối với FIFA, đây là một thành công về mặt hình ảnh và thương mại. Đối với người hâm mộ nói chung, nó mang đến những trận cầu đỉnh cao hấp dẫn. Thế nhưng đối với các cầu thủ và câu lạc bộ, nó là giọt nước tràn ly, đẩy họ đến giới hạn chịu đựng. Hậu quả là các câu lạc bộ đã phá vỡ kỷ lục về số trận thi đấu trong một mùa giải.

Trước thực trạng này, FIFPro (Hiệp hội Cầu thủ Chuyên nghiệp Thế giới), tổ chức đại diện cho khoảng 70 hiệp hội thành viên và 65.000 cầu thủ trên toàn cầu, đã phải lên tiếng cảnh báo gay gắt nhắm vào FIFA.

"Chúng ta đang hướng tới một lịch thi đấu đặt sức khỏe của các cầu thủ vào tình thế nguy hiểm và gạt ra ngoài lề những người vốn là trung tâm của cuộc chơi," FIFPro tuyên bố. Đây không còn là một lời phàn nàn đơn thuần, mà là một lời buộc tội, cho thấy sự kiên nhẫn đã cạn kiệt. Các cầu thủ, những nhân vật chính trên sân khấu, đang cảm thấy mình bị biến thành những công cụ bị khai thác quá mức vì lợi nhuận.

2 - Cuộc chiến trên bàn đàm phán

Vấn đề lịch thi đấu dày đặc không phải là mới, nó đã âm ỉ trong nhiều năm. FIFA khẳng định họ không ngồi yên. Trong kỳ Club World Cup vừa qua, họ đã tổ chức các cuộc họp với nhiều hiệp hội và đưa ra một loạt biện pháp nhằm bảo vệ sức khỏe cầu thủ.

Các biện pháp này bao gồm: nghỉ ngơi tối thiểu 72 giờ giữa các trận đấu, kỳ nghỉ hè bắt buộc ít nhất 21 ngày, và tăng cường sự hiện diện của đại diện cầu thủ trong các cơ quan ra quyết định.

Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất nằm ở chỗ, cả ở cấp độ quốc gia lẫn quốc tế, không có một quy định pháp lý rõ ràng và mang tính ràng buộc về những vấn đề này. Chúng phần lớn chỉ dừng lại ở mức khuyến nghị. Chính sự mập mờ này đã tạo ra vô số xung đột.

Điển hình là lời đe dọa của HLV Carlo Ancelotti: "Real Madrid sẽ không thi đấu nếu không có đủ 72 giờ nghỉ ngơi." Tuyên bố này được đưa ra khi đội bóng Hoàng gia Tây Ban Nha phải đối mặt với Villarreal mà không đảm bảo thời gian phục hồi sau trận derby với Atletico tại Champions League.

La Liga đã không chấp thuận sự thay đổi, và LĐBĐ Tây Ban Nha (RFEF) cũng không thông qua. Tương tự, Barcelona cũng phàn nàn khi các ngôi sao Nam Mỹ như Raphinha hay Araujo phải thực hiện các chuyến bay xuyên lục địa và gần như không có thời gian nghỉ ngơi trước khi thi đấu cho CLB.

3 - Tại sao các giải vô địch quốc gia phải nhượng bộ?

Trong cuộc chiến này, Javier Tebas, chủ tịch La Liga, là một trong những nhân vật chỉ trích mạnh mẽ nhất việc tạo ra các giải đấu mới như Club World Cup. Tuy nhiên, khi được yêu cầu thay đổi lịch thi đấu La Liga, ông lại không mấy hợp tác.

Lập luận của Tebas rất rõ ràng và phản ánh sự bất bình của các giải VĐQG: Tại sao luôn là các giải đấu quốc nội phải nhượng bộ và hy sinh lịch trình của mình? Tại sao không yêu cầu FIFA (với Club World Cup) hay UEFA (với Champions League, Europa League) phải thay đổi ngày thi đấu để tôn trọng sức khỏe cầu thủ?

Cuộc đối đầu này được thể hiện rõ qua yêu cầu của Real Madrid. Họ đã đề nghị hoãn trận ra quân La Liga, với lý do giữa trận đấu cuối cùng của họ tại Club World Cup (9 tháng 7) và ngày khai mạc, các cầu thủ cần có kỳ nghỉ tối thiểu 21 ngày và một giai đoạn tiền mùa giải đủ dài để chuẩn bị.

Thế nhưng, Real Madrid không phải là đội có ít thời gian nghỉ nhất. PSG, đội đá trận chung kết Club World Cup, phải thi đấu trận Siêu cúp châu Âu chỉ một tháng sau đó. Đối thủ của họ và là nhà vô địch, Chelsea, phải bắt đầu Ngoại hạng Anh vào ngày 17 tháng 8. Đây là những ví dụ điển hình cho thấy các giải quốc nội không muốn nhượng bộ nữa.

4 - Báo động về chấn thương

Hệ lụy từ lịch thi đấu dày đặc là các cầu thủ phải đối mặt với một số lượng trận đấu khổng lồ. Năm ngoái, FIFA từng đưa ra một báo cáo cho rằng các đội không thực sự thi đấu nhiều hơn, lấy ví dụ Real Madrid mùa 2000/2001 với 66 trận.

Tuy nhiên, mùa giải vừa qua đã chứng minh điều ngược lại. Real Madrid đã phá vỡ kỷ lục của chính mình, thi đấu tổng cộng 68 trận trên bảy đấu trường khác nhau (La Liga, Copa del Rey, Siêu cúp Tây Ban Nha, Champions League, Siêu cúp châu Âu, Cúp Liên lục địa và Club World Cup). Con số này có thể đã lên tới 72 nếu họ vào chung kết Champions League.

Thêm vào đó, các giải đấu cấp đội tuyển quốc gia ngày càng mở rộng. Việc thay thế các trận giao hữu vô thưởng vô phạt bằng các giải đấu chính thức như Nations League khiến nhiều ngôi sao phải cày ải liên tục cho cả CLB và đội tuyển.

Hệ quả trực tiếp và đáng báo động nhất là tình trạng chấn thương. Nhiều chuyên gia y học thể thao đã lên tiếng cảnh báo rằng nhịp độ thi đấu điên cuồng này đang tàn phá thể chất cầu thủ. 

Dựa trên ý kiến của 70 chuyên gia y tế, FIFPro đã đề xuất 12 biện pháp cơ bản, bao gồm: bốn tuần nghỉ giữa các mùa giải, bốn tuần chuẩn bị tiền mùa giải, hai ngày nghỉ giữa các trận đấu, và đặc biệt là sự bảo vệ dành cho các cầu thủ U21 và U18.

Mối lo ngại về chấn thương càng trở nên nghiêm trọng hơn khi nhìn vào các cầu thủ trẻ. Theo một nghiên cứu của công ty bảo hiểm Howden, thời gian nghỉ thi đấu vì chấn thương của các cầu thủ U21 đã tăng vọt 187% trong giai đoạn từ mùa giải 2020/21 đến 2023/24.

Đây là một con số báo động đỏ, cho thấy thế hệ tương lai của bóng đá đang bị bào mòn thể chất ngay từ khi còn rất trẻ. Chấn thương nặng của những tài năng như Gavi khi làm nhiệm vụ quốc gia là minh chứng đau lòng cho xu hướng này.

Những dữ liệu đáng lo ngại này đang củng cố cho lập trường của các hiệp hội cầu thủ. Họ ngày càng cảm thấy bị phớt lờ và giọng điệu của họ ngày càng trở nên quyết liệt hơn.

Cuộc xung đột đã trở thành một thách thức mang tính toàn cầu, có thể đẩy bóng đá hiện đại đến bờ vực sụp đổ nếu không tìm ra một giải pháp toàn diện và nhân văn.